Rota Virüs Aşısı

Geçen gün instagramdan rota aşısı yaptırdınız mı diye sorulunca bende bu yazıyı yazayım bari dedim. 

Evet ben rota aşısı yaptırdım. İmkanı olan herkesinde muhakkak yaptırması taraftarıyım. Öncelikle rota nedir ? Neden gereklidir ? konusunu Dr Mustafa Burak Sevenin yazısıyla paylaşalım sizlerle. 

Peki adını oldukça çok duyduğumuz rotavirüs enfeksiyonu çocuklarınıza Nasıl bulaşır?

●Enfekte kişiler ve yüzeylere dokunma sonrası ellerin yıkanmaması ●Virüs ile enfekte gıdaların tüketilmesi ( diğer besin zehirlenmelerinden farklı olarak bozulma şeklinde değil rota geçiren kişilerin dokunmasıyla oluyor)

Peki çocuğunuzda rotavirüs enfeksiyonunun bulguları neler?

●Kusma

●Kanlı ve mukuslu olmayan su gibi ishal

●Bazen ateş

Bu bulgular korkutucu olabilir ama asıl rotavirüs ishalinin korktuğumuz kısmı çocuğunuzun kaybettiği sıvıdır. Biz bu durumu dehidratasyon olarak nitelendiriyoruz.

●İdrar miktarının azalması idrarın koyulaşması

●Çocuğunuz ağlamasına rağmen göz yaşının olmaması

●Dudaklar dil ve ağzın kuru olması

●Göz kürelerinin çökük olması

●Bıngıldağı açık olan çocuklarda bıngıldağın çökük olması.

Dehidratasyon bulgulardır.

Her rotavirus enfeksiyonu tedavi gerektirir mi? Buna cevabım hem evet hem hayır :) aşağıda sayacağım durumlar varsa doktora gelmeniz çok ama çok önemli :)

●Yukarıdaki bulguların çocuğunuzda olması

●ishalin 3 günden uzun sürmesi

●Kanlı kusma ve kanlı ishal olması

●Gün içinde 3 öğünü alamaması yada kusması durumunda ●Son 12 saat içinde hiç idrar yapmamış olması yada bezinin ıslanmaması

Rotavirüs için yapılabilecek bir test var mı?

Aslında gereken bir tanı testi yok ama kakadan bakılan antijen ile tanısı konuşabilmektedir.

Acilde kan alınması yada serum takılması gerekir mi? Eğer dehidratasyon bulgusu var ise tetkik yapılabilir ve serum verilebilir.

Rotavirüs için serum dışında tedavi var mı?

Bizim ORS dediğimiz sıvı ve kaybedilen elektrolitleri (kandaki tuzlar) tamamlayan bir destek sıvısı ile ağızdan tedavi seçeneği de vardır verirken yavaş yavaş kaşıkla vermeniz gerekmekte. Onun dışında beslenme önerilerine dikkat edilmeli benim önerim süt ve meyve suyundan uzak durmanız, barsak hücreleri hasarlandığı için belirgin karın Ağrı'sı ve şişkinlik yapacaktır. Anne sütü alan minikler anne sütü almaya devam edebilir beslenme sıklığını arttırmanızda fayda vardır.

Ve rotavirüs ishali kesinlikle antibiyotik gerektirmez kendiliğinden geçen bir hastalıktır. 

Peki rotavirus aşısı neresinde bu ishalin?

Bu ishali sıkıntısız geçirmeniz veya hiç geçirmemeniz için rotavirüs aşısı şart onunla ilgili Detaylardan bir ara ayrıca bahsedeyim.

Son olarak evde ishal kusması olan birileri varsa: 

Bol bol ellerinizi yıkayın

Alkollü veya antidezenfektanlı yüzey temizleyicileri kullanın

Bebeğinizin bezini yiyecek hazırladığınız yerlerden uzakta değiştirin

Bebek bezlerini ayrı bir çöp poşetine atın.

Mustafa beyin yazısının devamını da ekliyorum .

Rotavirusten bahsedip aşısındadır bahsetmemek olmaz. Malum sağlık bakanlığı aşı takviminde olmadığı için aileler yaptırıp yaptırmamakta kararsızlar. Verdiğim bilgiler umarım kafanızdaki soru işaretlerini giderir.

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de iki çeşit rotavirüs aşısı mevcut

●Rotateq: Merck ağızdan uygulanır normal yapılış ayları 2. 4. Ve 6. Aylar ilk dozu 6. Ve 14. Hafta arası yapılmalı eğer 15. Hafta olduysa yapılmamalı çünkü 3 dozu 8. Aya kadar bitmiş olmalı ●Diğer aşılarla birlikte verilebilir

●Aşıdan sonra anne sütü vermenin sakıncası yoktur

●Bağışıklık sistemin yada sindirim sistemi sıkıntısı olanlarda çocuk doktorunuz ile karar verilmeli

●Yan etki açısından daha güvenli (özellikle barsak düğümlenmesi) ve 3 dozun sonunda koruyuculuk %90-100 arası

Diğer rotavirüs aşısı ●(Rotarix: GSK)

●Bu aşıda ağızdan uygulanıyor ●Önemli bir farkı 2 doz yapılması 2. Ve 4.aylarda yapılıyor. Bu aşı içinde 2. Doz engeç 6. Ayda yapılmalı ve dozlar arasında 1 ay olmalı.

●Bu aşı için malesef hem koruyuculuk daha az %70-80 civarı hemde çalışmalarda barsak düğümlenmesi riski daha yüksek.

İki aşıdan hangisini seçmeli?

Bu konuda tabikide tıp camiası kesin bir yönlendirme yapamıyor ama benim şahsi düşüncem eğer rota aşısı için geç kalmamışsa çocuğunuz (2-3 ay arası ) 3 doz olan rotateq hem daha güvenli hemde daha etkili. Rotarix için ise eğer 4. Ayda aşı için gelen bir çocuk varsa daha uygun olduğunu söyleyebilirim 2 dozu 6. Aya kadar tamamlayabiliriz. Sanırım aşı seçimi için bu bilgi yeterli:)

Gelelim bu aşıyı neden yaptıralım kısmına. Normalde rotavirüs ishalleri önceki yazımda yazdığım gibi kendiliğinden geçebiliyor. Fakat bazen gerek tıbbi yardım almakta gecikme gerekse hastalığı küçük aylarda geçirme nedeniyle sıkıntı olabiliyor bu yüzden Dünya Sağlık Örgütünün önerisine bakalım

Eğer bir ülkede çocuk ölümlerinin %10 undan fazlası ishaller ise ( ülkemizin bazı bölgeleri bu ortalamanın üstünde) bu aşının yapılması faydalı.

Evet gelelim benim rota aşısı deneyimime. Ben Mustafa beyin yazısına istinaden üç doz şeklinde yapılan Rotateq aşısını seçtim. Genelde sağlık ocakları Rotarix öneriyor ama ben diğerini seçtim.

Rota aşısını maliyetinden dolayı devlet karşılamıyor isteğe bağlı olarak siz kendiniz yaptırıyorsunuz. Ben daha sonra pişmanlık yaşamamak için yaptırdım çünkü kuzenim bilmediği için oğluna yaptırmadı ve minik kuzum günlerce hastanede yattı. 

Tabi bu aşıları yaptırmak istemek yetmiyor buna hekiminizle karar vermelisiniz. Çocuğunuz bağırsak problemi varsa yada alerjisi fayda edelim derken zarar vermeyin. Muhakkak hekime danışın .

En geç 14. haftada ilk dozunun yapılması gereken bu aşıyı biz 13. haftada yaptırdık. Ağızdan yapılan bir aşı ve fiyatı 136 tl. En az dört hafta arayla üç kez uygulanıyor. Ben aşıyı alıp sağlık ocağında yaptırdım diğer aşılarıyla beraber son dozunuysa evde kendim verdim. Rota aşısı olduktan sonra çocukta ishal görülüyor yani en azından bizde öyle oldu 1 gün süren hafif bir ishali oldu. 

Şu an faydasını anlamasam da daha sonra pişman olmak istemiyorum. 

Aşılar son derece hassas konular. Mesela kızamık aşısı... Normal şartlarda kızamık Türkiye'den tamamen silinen bir hastalık olmasına rağmen Suriyeden gelen vatandaşlarla beraber tekrar Türkiyeye yerleşmiş bulunmakta ve 9. ayda bir doz aşı öneriliyor. Ben temas halinde değilim ki diyebiliriz ama gel gör ki heryerdeler ve muhakkak temas olunuyor. Mesela ben o aşıyı da yaptıracam ama oda isteğe bağlı. Kızamık aşımızı ve menengit aşısını da olduktan sonra size yazacağım. 

Sevgiler Duygu'dan...